Posts

Kalayaan, Pero Ano?

Image
(Isang talumpati na binigkas sa pagdiriwang ng ika-119 na Araw ng Kalayaan ng Pilipinas, ika-12 ng Hunyo, 2017 sa SM-Baliwag, Bulacan) Bago ako dumalo sa pagdiriwang ng Araw ng Kalayaan sa SM Baliwag, ay dumalo muna ako sa sabayang pag-awit ng pambansang awit sa lumang munisipiyo ng Baliwag, Bulacan. Ang larawan ay kuha ni G. Boyet Aguila Luna. Magandang umaga sa inyong lahat. Maligayang pagdiriwang ng ika-119 anibersaryo ng Kalayaan ng Pilipinas! Taong 1997 nang ako’y nagtapos ng Bachelor of Arts in History sa Mindanao State University, Marawi City. Sa taong yaon ay sariwa pa ang pagdiriwang ng Sentenaryo ng Rebolusyong Pilipino, 1996, at ang sumunod na taon, 1998, ay Sentenaryo naman ng Kalayaan. Noon pa man ay lagi ko nang itinatanong sa aking sarili: Ano ba ang halaga at saysay ng isang bansang malaya? At kung makabuluhan ba ang mga naging sakripisyo ng ating mga bayani? Ayon kay Elias, isa sa mga tauhan sa dakilang aklat na Noli Me Tangere: “Mamamat

Ang Kalakalang Ilawud-iIaya sa Agusan Noong Panahon ng mga Espanyol

A. Panimula Noong 1992, habang ako ay na sa huling taon ng aking pag-aaral sa Mataas na Paraalan sa Urios College, dito sa Butuan, nagkaroon ako pagkakataong makausap ang isang kaibigan ng aking Pamilya na si Rose Tugay Sanchez, isang Manobo na tubong Guadalupe, Esperanza, Agusan del Sur. Pinag-uusapan namin ang kanyang maliit na negosyong pangangahoy sa ilaya . Lagi niyang binabanggit ang salitang ilaya , kaya naman minabuti kong linawin mula sa kanya ang konseptong ito. Asa man nang Municpality of Ilaya te? (Tita, saan po yang Bayan ng Ilaya?) Pinagtawanan niya ang aking kamusmusan at niliwanag na ang salitang ilaya ay nangangahulugang doon sa bandang itaas . Naging pamanahonang papel ko sa mataas na paaralan ang mga Manobo at ang usaping paglaganap ng Kristiyanismo sa Agusan. Habang sinusuyod ko ang mga aklatan upang makakalap ng mga datos, napansin kong isa sa mga idinadaing ng mga misyonero ay ang mangangalakal na Tsino. Bukod sa pagtitinda ng mga produktong naka

Kabataang Mula sa K to 12 Tagapagdala ng Kaunlaran sa Buong Pilipinas

Image
Photo credit: Ms. Jinky Carreon (Ang talumpating ito ay aking isinalaysay noong Abril 1, 2016 sa Ikapitong Pagtatapos ng  Doña Asuncion Lee Integrated School (DALIS), Tabun, Mabalacat City, Pampanga. I nialay ko ito sa aking dating paaralan, ang Butuan Central Elementary School (BCES), Butuan City.) Una sa lahat, binabati ko kayo sa araw ng inyong pagtatapos. Binabati ko rin ang inyong mga magulang na nandirito ngayon; ang mga opisyales at kinatawan ng Department of Education (DepEd), sa pamumuno ni Dr. Elizabeth O. Latorilla; ang Punong Guro na si Gng. Arlene C. Vidal; mga Ulong Guro; mga opisyales ng PTA, sa pamumuno Gng. Marie Kristine Carinan; mga magulang,  mga kamag-anak, mga kaibigan at  mga panauhin,  magandang hapon sa inyong lahat!   Nais kong pasalamatan ang mga bumubuo ng pamunuan ng Doña Asuncion Lee Integrated School (DALIS), sa Xevera, Tabun, Mabalacat City, Pampanga sa pag-imbita bilang panauhing pandangal at  magtalumpati sa harapan ninyo ngayon. Nagpa

Saktong Buhay: Sa De Kalidad na Edukasyon Pinanday

Image
Atty. Robert John I. Donesa (A speech delivered during the 7 th Commencement Exercises at Bestow Emmanuel College Foundation (BECF), Sitio Baluarte, Dapdap, Mabalacat City, Pampanga, March 27, 2015. This speech is dedicated to my Alma Mater, Urios College High School .) The Speaker (in suit) with one of the graduates, Ms. Jenica Roque, and her parents.            First of all, I would like to thank Bestow Emmanuel College Foundation headed by Rev. Dr. Myung Soo Lee, School Administrator and Mrs. Criselda B. Castro, Principal, for inviting me here to be the guest speaker of your graduation today. It is indeed a great honor. Who I am today – a local historian, a history professor and a lawyer – is a byproduct of my meaningful and memorable Secondary Education or better known as High School. I graduated in 1993 that is twenty-two (22) years ago. And looking back, it was a period of my life where I really have to make important choices which will have lasting impact on my f